De cirkel is rond...

...of niet? Laatst vroeg iemand mij wat nu het nut is van de volte. En waarom het zo makkelijk lijkt, terwijl het o zo moeilijk is. De meeste ruiters starten met hun paard op de volte met longeren of rijden, maar is dat nou wel logisch?

---

Als een paard - of welk ander dier ook - in de natuur een volte zou lopen, dan zou dat abnormaal gedrag zijn. Heel oude paarden doen het soms in de wei, zelfs zo erg dat er een pad wordt uitgesleten. Andere paarden doen het misschien uit stress, om op die manier rust te vinden. Ook heb ik een paard voltes zien draven op de wei, alsof ze in trance was. Bleek dat ze werd vervolgd door een door haar gevreesde paardenhorzel.
 
Waarom willen we dan ons paard op de volte in balans leren lopen. Want dat is dus helemaal niet zo makkelijk voor een paard. Allereerst heeft een paard geen idee wat ‘rond’ is. Hij heeft daar geen beeld bij en kan zich niets voorstellen bij de wiskundige cirkel zoals wij die kennen. En daar komt bij dat als een paard uit zichzelf een gedeelte van een cirkel zou lopen, hij dat precies doet zoals hij dat al  ruim 70 miljoen jaar doet. Hij gaat in zijn natuurlijke balans de bocht door, waarbij het meeste gewicht op het binnenvoorbeen komt. Zijn hoofd en hals dienen als contra gewicht en zwaaien naar buiten. Hoe hoger de snelheid, hoe duidelijker dit te zien is. Maar zoals gezegd; dit heeft hem gedurende de evolutie geen windeieren gelegd. Niets aan veranderen, zou je kunnen denken.
 
Maar als wij op ons paard willen gaan zitten, dan brengen we hem uit balans. Los van de kwaliteit van onze zit en onze rijkunst, we brengen gewicht op zijn rug waardoor het zwaartepunt verschuift. En daar zit ‘m de kneep. Want als we op de rug van ons paard zitten, dan redt hij het niet langer in zijn natuurlijke balans. We zitten met ons gewicht meer op de voorhand en de voorbenen krijgen meer gewicht te dragen. Willen we een bocht maken, dan komt ook ons gewicht op zijn binnenvoorbeen erbij, waardoor het wellicht overbelast raakt. En als het paard zijn balans dreigt te verliezen, dan trekt de zwaartekracht onze gezamenlijke massa over dat binnenvoorbeen naar de grond. Hierbij werkt ons bovenlichaam als een hevel en wordt dit fenomeen alleen maar versterkt. Met alle gevolgen van dien.
 
Zaak dus om de volte serieus te nemen. Wil je op je paard rijden, dan ben je aan je paard verplicht om hem te leren ‘dragen’. Om hem een andere balans te laten vinden dan die hij zelf al jaren gevonden had. Het gaat om een rijtypische balans, die elk paard kan leren.
 
In deze balans wordt het zwaartepunt verdeeld over de beide voorbenen. Het paard neemt meer gewicht op met zijn binnenachterbeen, dat hij tussen beide voorbenen plaatst. Want daar is immers het zwaartepunt. Hij brengt zijn hoofd en hals daarbij naar binnen en omlaag in eerste instantie. De schoft blijft ‘rechtop’ midden tussen de voorbenen. De wervelkolom buigt van hoofd tot staart, waarbij de starre rug- en lendewervels roteren. De staart valt over zijn binnenachterbeen. Dat moet allemaal toch raar voelen voor een paard, als hij dit voor het eerst doet? Weet hij veel wat de rijtypische balans inhoud?
 
Een leuke oefening vind ik de vierkante volte. Elke hoek van het vierkant rij je als een kwart van de volte. En tussendoor stel je je paard weer recht. Dat maakt dat je paard zich blijft herbalanceren tussen recht en gebogen. En dat versterkt zijn gevoel voor balans. En die van jezelf.
 
Zo zie je maar, niet elke cirkel is rond. 
 
Marion van de Klundert